"Początkowo ziemniak był uprawiany tylko w ogrodach klasztornych, królewskich i arystokratycznych jako egzotyczna roślina ozdobna ze względu na piękny wygląd kwiatów, ..." https://polskiziemniak.pl/historia-ziemniaka/
@bartoszewiczkrzysztof, wilec ziemniaczany czyli Ipomea batatas to właśnie nic innego jak bataty i jak najbardziej już teraz da się go uprawiać u nas. Sam to też robisz tyle, że jako roślinę ozdobną, a nie użytkową. Batat to bylina, jednak nie ma wystarczającej mrozoodporności, dlatego jest traktowana jako roślina jednoroczna (a nawet w cieplejszym klimacie jego uprawy są tak traktowane), podobnie jak ziemniak. W Polsce bataty wysadza się na zewnątrz po zimnej Zośce czyli 15 maja.
Zainspirowałeś mnie, chyba posadzę kilka w warzywniku i zobaczymy co z tego wyjdzie.
@Laviol :-) Pamiętaj jednak, że nie wszystkie są jadalne.
PS: Niestety nie mam jakiegoś tunelu/szklarni, żeby przygotować sobie sadzonki, a w domu byłoby to kłopotliwe.
@bartoszewiczkrzysztof, ależ są jadalne, bo to Ipomea b. Tylko tyle, że odmiany ozdobne mają mniej smaczne i mniejsze bulwy. Natomiast w ozdobnych można jeść pędy i liście. Chińczycy nawet wyhodowali odmianę „Fushu” właśnie dla jadalnych liści i pędów, a nie bulw.
@Laviol Cenię Twoje komentarze i uważam za autorytet w dziedzinie flory :-) jednak swojego komentarza, nie wyciągnąłem z kapelusza. Wiem ''Wiki'' to nie wyrocznia, ale może odniesiesz się do tego opisu.
''Istnieją dwie główne odmiany batatów: słodka i gorzka... Natomiast odmiana gorzka jest trująca, dlatego też nie jest jadana przez szkodniki. Aby była jadalna dla ludzi, najpierw trzeba obrać bulwę ze skóry, w której jest najwięcej toksyn, a następnie wystawić na tacy na działanie promieni słonecznych. Pod wpływem słońca toksyny z pozostałej części bulwy zostaną usunięte. Taca jest potrzebna po to, żeby z bulwy wypłynęła część soków (teraz zdatnych do picia)''
Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Wilec_ziemniaczany
PS: Prędzej czytałem gdzieś podobny opis, ale być może było to na podstawie tego samego źródła.
@bartoszewiczkrzysztof, dzięki za miłe słowa :)
Wiki jest dobra na start jako rzucenie hasła, acz faktycznie nie wolna od błędów czy nieścisłości.
I w tym przypadku mamy brak ścisłości, gdy mowa o : "dwie główne odmiany batatów".
Dlatego doprecyzujmy.
Jeśli jedne z nich są słodkie, a drugie gorzkie, to albo mamy 2 grupy odmian, co w zasadzie może zaszczepiać myśl, że istnieją dwa podgatunki (subspacies - sspc.) lub odmiany botaniczne (naturalne czyli varietas - var.) Jedne i drugie mogą mieć swoje odmiany stworzone przez człowieka czyli kultywatory, np. Ipomea batatas 'Purple'.
Zważywszy na bardzo długą listę synonimów pokazujących próby klasyfikacji tej rośliny oraz nieznanego dzikiego przodka obie przypadki są możliwe. https://www.gbif.org/species/2928551/treatments Niektóre nazwy wręcz wskazują na trop odmiany botanicznej np. Ipomoea batatas var. dissoluta czy I.b.edulis.
Lecz nawet odmiana gorzka jest jadalna, lecz po prostu jest jadalna pod pewnymi warunkami. To podobnie jak owoce czarnego bzu - żeby zneutralizować szkodliwą sambunigrynę trzeba je ususzyć lub poddać obróbce termicznej.
@bartoszewiczkrzysztof, obudził się we mnie pies gończy i znalazłam takie:
"Wnioski
Wcześniejsze badania cytogenetyczne i oparte na markerach obojętnych wskazywały na diploidalną I. trifida jako najbliższego dzikiego krewnego słodkiego ziemniaka. Twierdzimy tutaj, że istnieją populacje prawdziwych dzikich poliploidów I. batatas . Diploidalne okazy podobne do ich diploidalnych przodków nie zostały jeszcze zidentyfikowane. Dzieląc pochodzenie z istniejącym diploidem I. trifida , te domniemane diploidy mogą być wymarłe lub po prostu nie zostały zebrane. Zaproponowaliśmy, że populacje dzikich bulw mogły zostać udomowione niezależnie w Ameryce Południowej i na Karaibach/Ameryce Środkowej, dwóch pulach genowych, które wtórnie wchodziły w kontakt podczas ruchów człowieka." https://www-ncbi-nlm-nih-gov.translate.goog/pmc/articles/PMC3664560/?_x_tr_sl=en&_x_tr_tl=pl&_x_tr_hl=pl&_x_tr_pto=sc
Oczywiście dwa pierwotne źródła nie oznaczają, że z jednego pochodzą słodkie, a z drugiego gorzkie bataty, ale mogły stanowić w krzyżówkach ze sobą i/lub innymi gatunkami podstawę do powstania owych dwóch odmian botanicznych.
Jutro Łukaszenka powie, że Polacy zazdroszczą Białorusi urodzaju. Ich propaganda już mówi, że nie mamy tu co jeść i uciekamy do nich. A tak wg to z czegoś ten bimber trzeba robić... Widać władza dba o obywateli.
"Początkowo ziemniak był uprawiany tylko w ogrodach klasztornych, królewskich i arystokratycznych jako egzotyczna roślina ozdobna ze względu na piękny wygląd kwiatów, ..."
https://polskiziemniak.pl/historia-ziemniaka/
@Laviol Ja w donicy uprawiam wilce ziemniaczane, ze względu na ozdobne liście. Być może kiedyś(postępujące zmiany klimatu), uprawiać będziemy bataty?
@bartoszewiczkrzysztof, wilec ziemniaczany czyli Ipomea batatas to właśnie nic innego jak bataty i jak najbardziej już teraz da się go uprawiać u nas. Sam to też robisz tyle, że jako roślinę ozdobną, a nie użytkową. Batat to bylina, jednak nie ma wystarczającej mrozoodporności, dlatego jest traktowana jako roślina jednoroczna (a nawet w cieplejszym klimacie jego uprawy są tak traktowane), podobnie jak ziemniak. W Polsce bataty wysadza się na zewnątrz po zimnej Zośce czyli 15 maja.
Zainspirowałeś mnie, chyba posadzę kilka w warzywniku i zobaczymy co z tego wyjdzie.
@Laviol :-) Pamiętaj jednak, że nie wszystkie są jadalne.
PS: Niestety nie mam jakiegoś tunelu/szklarni, żeby przygotować sobie sadzonki, a w domu byłoby to kłopotliwe.
@bartoszewiczkrzysztof, ależ są jadalne, bo to Ipomea b. Tylko tyle, że odmiany ozdobne mają mniej smaczne i mniejsze bulwy. Natomiast w ozdobnych można jeść pędy i liście. Chińczycy nawet wyhodowali odmianę „Fushu” właśnie dla jadalnych liści i pędów, a nie bulw.
@Laviol Cenię Twoje komentarze i uważam za autorytet w dziedzinie flory :-) jednak swojego komentarza, nie wyciągnąłem z kapelusza. Wiem ''Wiki'' to nie wyrocznia, ale może odniesiesz się do tego opisu.
''Istnieją dwie główne odmiany batatów: słodka i gorzka... Natomiast odmiana gorzka jest trująca, dlatego też nie jest jadana przez szkodniki. Aby była jadalna dla ludzi, najpierw trzeba obrać bulwę ze skóry, w której jest najwięcej toksyn, a następnie wystawić na tacy na działanie promieni słonecznych. Pod wpływem słońca toksyny z pozostałej części bulwy zostaną usunięte. Taca jest potrzebna po to, żeby z bulwy wypłynęła część soków (teraz zdatnych do picia)''
Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Wilec_ziemniaczany
PS: Prędzej czytałem gdzieś podobny opis, ale być może było to na podstawie tego samego źródła.
@bartoszewiczkrzysztof, dzięki za miłe słowa :)
Wiki jest dobra na start jako rzucenie hasła, acz faktycznie nie wolna od błędów czy nieścisłości.
I w tym przypadku mamy brak ścisłości, gdy mowa o : "dwie główne odmiany batatów".
Dlatego doprecyzujmy.
Jeśli jedne z nich są słodkie, a drugie gorzkie, to albo mamy 2 grupy odmian, co w zasadzie może zaszczepiać myśl, że istnieją dwa podgatunki (subspacies - sspc.) lub odmiany botaniczne (naturalne czyli varietas - var.) Jedne i drugie mogą mieć swoje odmiany stworzone przez człowieka czyli kultywatory, np. Ipomea batatas 'Purple'.
Zważywszy na bardzo długą listę synonimów pokazujących próby klasyfikacji tej rośliny oraz nieznanego dzikiego przodka obie przypadki są możliwe. https://www.gbif.org/species/2928551/treatments Niektóre nazwy wręcz wskazują na trop odmiany botanicznej np. Ipomoea batatas var. dissoluta czy I.b.edulis.
Lecz nawet odmiana gorzka jest jadalna, lecz po prostu jest jadalna pod pewnymi warunkami. To podobnie jak owoce czarnego bzu - żeby zneutralizować szkodliwą sambunigrynę trzeba je ususzyć lub poddać obróbce termicznej.
@Laviol Dziękuję. A co do czarnego bzu, to mam trzyletnią nalewkę. To co, na zdrowie? (D) XD
@bartoszewiczkrzysztof, na zdrowie :D
@bartoszewiczkrzysztof, obudził się we mnie pies gończy i znalazłam takie:
"Wnioski
Wcześniejsze badania cytogenetyczne i oparte na markerach obojętnych wskazywały na diploidalną I. trifida jako najbliższego dzikiego krewnego słodkiego ziemniaka. Twierdzimy tutaj, że istnieją populacje prawdziwych dzikich poliploidów I. batatas . Diploidalne okazy podobne do ich diploidalnych przodków nie zostały jeszcze zidentyfikowane. Dzieląc pochodzenie z istniejącym diploidem I. trifida , te domniemane diploidy mogą być wymarłe lub po prostu nie zostały zebrane. Zaproponowaliśmy, że populacje dzikich bulw mogły zostać udomowione niezależnie w Ameryce Południowej i na Karaibach/Ameryce Środkowej, dwóch pulach genowych, które wtórnie wchodziły w kontakt podczas ruchów człowieka."
https://www-ncbi-nlm-nih-gov.translate.goog/pmc/articles/PMC3664560/?_x_tr_sl=en&_x_tr_tl=pl&_x_tr_hl=pl&_x_tr_pto=sc
Oczywiście dwa pierwotne źródła nie oznaczają, że z jednego pochodzą słodkie, a z drugiego gorzkie bataty, ale mogły stanowić w krzyżówkach ze sobą i/lub innymi gatunkami podstawę do powstania owych dwóch odmian botanicznych.
urban gardening level Białoruś ;-)
Jutro Łukaszenka powie, że Polacy zazdroszczą Białorusi urodzaju. Ich propaganda już mówi, że nie mamy tu co jeść i uciekamy do nich. A tak wg to z czegoś ten bimber trzeba robić... Widać władza dba o obywateli.
śmichy chichy, ale u nas też trzeba zacząć tak robić. Trawniki zamieniać na permakulturę. Wieś sobie poradzi z żarciem, miasto nie koniecznie.