Polskie tradycje i wierzenia wigilijne (15 obrazków)
Dwanaście potraw
Tradycyjnie na wigilijnym stole powinno znaleźć się dwanaście potraw. Skąd wzięła się akurat taka liczba? Dawniej ilość spożywanych podczas Wigilii dań była nieparzysta. W zależności od zasobności portfela było ich siedem, dziewięć lub jedenaście. Poza tym wierzono, że takie liczby przyniosą szczęście na cały rok. Obecnie na naszych wigilijnych stołach stawiamy dwanaście potraw, które symbolizują apostołów.
Siano pod wigilijnym obrusem
Kolejną polską tradycją wigilijną jest wkładanie sianka pod obrus, którym nakryto wigilijny stół. Symbolizuje ono betlejemską stajenkę, miejsce narodzin Jezusa. Chociaż powoli przestaje się tego pilnować, to dawniej nie wyobrażano sobie, aby na wigilijnym stole leżał obrus innego koloru niż biały. Jest to oczywiście symbol czystości Marii.
Dodatkowe nakrycie przy wigilijnym stole
Wolne nakrycie przy stole to ważna tradycja wigilijna, która każe nam pamiętać o wszystkich samotnych osobach. Oznacza to także, że jesteśmy gotowi zaprosić do stołu każdego, kto w ten wieczór zapuka do naszych drzwi. Puste nakrycie daje również wyraz pamięci o bliskich, którzy nie mogli z nami spędzić świąt lub na zawsze odeszli.
Dzielenie się opłatkiem
Do najważniejszych tradycji wigilijnych należy dzielenie się opłatkiem. Wbrew pozorom, nie chodzi tu jedynie o miły zwyczaj składania sobie życzeń. Opłatek jest symbolem pojednania i przebaczenia, a do wigilijnego stołu nie mogą zasiadać osoby, które są ze sobą skłócone. Niewielki z pozoru gest pokazuje, że ludzie darzą się uczuciem, nie żywią do siebie urazy i czują się ze sobą zjednoczeni.
Wigilijnemu opłatkowi przypisywano także magiczne właściwości. Miał chronić obejście przed wpływem złych mocy, a domownikom zapewniać szczęście. Podanie opłatka zwierzętom gospodarskim chroniło je przed chorobą i rzuconym urokiem. Do tego celu służył specjalnie wypiekany kolorowy opłatek.
Ubieranie choinki
W wielu domach choinkę ubiera się właśnie w Wigilię. Chociaż to bardzo powszechny zwyczaj, to nie należy do polskich tradycji wigilijnych. W naszym kraju przyjął się dopiero pod koniec dziewiętnastego wieku, ale jedynie w domach mieszczańskich i szlacheckich. W wiejskich domach, zamiast choinki ustawiano w domu snopy zboża lub gałązki drzewa.
Przystrajanie choinki to zwyczaj niemiecki, swoimi korzeniami sięgający czasów pogańskich, symbolizuje nowe, odradzające się życie. Także ozdoby, które na niej zawieszamy mają konkretne znaczenie: gwiazda umieszczana na czubku oznacza gwiazdę betlejemską, bombki symbolizują rajskie owoce, a łańcuchy miały przypominać o grzechu i jednocześnie cementować rodzinne więzi.
Czytanie Pisma Świętego
Kolejną tradycją jest odczytywanie fragmentu ewangelii Św. Łukasza, dotyczącego narodzin Jezusa.
Kolędy
Polską tradycją są również kolędy. Te najbardziej znane to "Wśród nocnej ciszy”, „Cicha noc" (mimo, że nie jest to polska kolęda), "Bóg się rodzi", "Lulajże Jezuniu", "Przybieżeli do Betlejem", czy "Oj maluśki, maluśki", "Dzisiaj w Betlejem", "W żłobie leży", "Gdy się Chrystus rodzi" oraz "Jezus Malusieńki".
Sianko pod obrusem ma korzenie pogańskie. W czasach pogańskich, cześć oddawano bałtyjskiemu i słowiańskiemu bogu Ziemiennikowi, który patronował stepom, nieużytkom rolnym, wyspom, spustoszałej ziemi oraz miejscom, gdzie oddawano bogom kult. Poganie właśnie pod postacią siana składali Ziemiennikowi ofiarę, co miało im zapewnić dostatek i powodzenie. W czasach pogańskich siano służyło także wróżbom noworocznym. Trzymając w dłoni garstkę siana, wyciągano jedno źdźbło. Zielone przepowiadało zdrowie, źdźbło z kłosami dostatek, a suche zwiastowało złe samopoczucie. Chrześcijanie zaadaptowali ten zwyczaj, choć znacznie go zmodyfikowali i nadali mu inną symbolikę.
To kolejny zwyczaj zawłaszczony przez chrześcijaństwo, które zawłaszczało również pogańskie miejsca kultu, stawiając tam swoje świątynie. Pogański zwyczaj palenia ogni na rozstajach dróg spacyfikowali przydrożnymi kapliczkami, a pogańskie pisanki wsadzili do koszyka ze święconką.
Poszukajcie: Szczodre i Jare Gody
https://www.youtube.com/watch?v=FaxDVDoiA2g
Zmodyfikowano 2 razy. Ostatnia modyfikacja: 23 grudnia 2017 o 18:49
ciekawe - przynajmniej się czegoś dowiaduje.
(oczywiście w dzisiejszym układzie bredzisz - nie ma żadnych pogan, jesteśmy narodem naznaczonym spod znaku pileckiego i białego papy, a te heretyckie zwyczaje to oczywiście germanie i ruskie)
@sliko Z wyjątkiem czytania Pisma Świętego i łamania się opłatkiem (choć co do tego drugiego nie mam pewności), wszystkie wymienione tradycje to pogańskie obrzędy przekształcone przez chrześcijaństwo.
@ArcziN Z tego co kojarzę, opłatek i puste miejsce przy stole, były związane z osobami, które w tym czasie na Syberię zsyłano. Dziadka/ojca zabrali? Miejsce mu przy stole zostawimy. Coś kojarzę, że chleb im przesyłano, stąd łamanie chleba w domu, i w myślach, z tymi przesiedlonymi.
puste nakrycie oczywiscie dla solenizanta
seta 100.0%vol i z 3 tony koxu
@sliko w dzisiejszych czasach malo kto o tym pamieta lub przywiaxuje do tego wage. Wiekszosc mysli ze kazde swieto jest chrześcijanskie od poczatku. Mimo ze wiekszosc zastapila poganskie by ludzi przekonac do chrzescijanstwa
U mnie facet wchodzi pierwszy na wigilie. Nie ma noży miesa alkoholu...
U nas zawsze są domowe uszka, robi je mama lub babcia. I w jednym z uszek ukryty jest grosik. Tak, nasz zwykły złoty grosik. Później, w trakcie jedzenia, wszyscy jedzą barszcz uważnie i z namaszczeniem, a ten, kto znajdzie grosik, ma mieć szczęście w finansach w kolejnym roku :D Problem w tym, że właściwie nigdy nie pamiętamy, kto wylosował pieniążka rok wcześniej, więc nie jesteśmy w stanie zweryfikować mocy tej tradycji ^^
U kogoś jeszcze praktykuje się takie coś?
U nas pieniążek ukryty jest w pierogach
U mnie, zamiast grosika, migdał babcia wrzucała - bardziej higieniczne i nieco trudniej ząb złamać ;)
pierwszym obiektem w grudniu nad Polskim niebem na pewno nie bedzie Jowisz
@RyanStiles nie slyszalam o czyms takim nigdy, ale swietny pomysl! Wyprobuje dzisiaj :)) Wesolych Swiat!
12 potraw to nie Apostołowie, których wówczas co niektórych nie było na świecie, a 12 miesięcy...wierzą ale nie wiedzą w co/kogo